ဇူလိုင်လ(၂၁)ရက် ၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ တူရကီ
TIKA - Turkish Cooperation And
Coordination Agency •
TIKA ဆိုတာ တူရကီအစိုးရ၏ ပူးပေါင်းဆော
င်ရွက်ရေးနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခြင်းလို့ အဓပ္ပါ
ယ်ရသည့် အစိုးရဌာနတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်••••
၎င်းဌာနကို ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ တူရကီက စတ
င်ထူထောင်ခဲ့ပြီး အဆိုပါဌာန မဖွဲ့မှီကတည်းက
ကြိုတင်စီမံကိန်းတွေ ထောက်ပံ့ရေးနှင့် အစ္စလာ
မ်ဇာတ်သွင်းခြင်းကို ကမ္ဘာအဝှမ်းလုပ်နေခဲ့ကြ
ပါသည်•••••
အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၁၉၉၁ ခုနှစ်၊ တာ
ဂျစ်ကစ္စတန်၊ ဥဇဘက်ကစ္စတန်၊ ကဇကစ္စတန်၊
အဇဘိုင်ဂျန် စသည့် အစ္စလာမ်နိုင်ငံများ ဆိုဗီ
ယက်ပြည်ထောင်စုမှ ခွဲထွက်ခဲ့စဥ်ကတည်းက
တူရကီဟာ အဆိုပါမူစလင်ခွဲထွက်ရေးသမား
တွေကို လျှိုဝှက် တိတ်တဆိတ် ကူညီထောက်
ပံ့ပေးနေခဲ့သည်•••••
(၁၄)ရာစုနှင့် (၂၀)ရာစု ကြားကာလတွင်လ
ည်း တောင်အာဖရိက၊ အနောက်အာရှ၊ အရှေ့
တောင်ဥရောပနေရာတစ်လွှားကို အော်တိုမန်
အင်ပါယာလို့ခေါ်တဲ့(တူရကီ)က လွှမ်းမိုးထိန်း
ချုပ်ထားနိုင်ခဲ့တယ်•••••
၁၉၁၅ ခုနှစ်၊ ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ
တူရကီအစိုးရခေါင်းဆောင်တွေဟာ သန်းနဲ့ ချီ
သော အာမေးနီးယန်တွေကို အစုလိုက် အပြုံ
လိုက် သတ်ဖြတ်ပြပြီး တူရကီနိုင်ငံမှ နှင်ထု
တ်ခဲ့ဘူးသည်••••
၁၉၂၀ ခုနှစ်၊ အစောပိုင်းရောက်ချိန်မှာတော့
အာမေးနီးယန်(၆)သိန်းနှင့် (၁•၅)သန်းကြား အ
သတ်ခံကြရပြီး မသေပဲ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူ
တွေကိုတော့ တိုင်းပြည်အတွင်းမှ အတင်းအ
ကြပ် အဓမ္မ မောင်းထုတ်ခဲ့ပါသည်••••
တူရကီနိုင်ငံဟာ နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ အစ္စ
လာမ်ဝါဒီတွေကို မူရင်းနိုင်ငံကနေ အစ္စလာမ်မ
စ်နိုင်ငံအဖြစ် ခွဲထွက်လို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ခွဲထွက်ဖို့
ကြိုးစားတာပဲဖြစ်ဖြစ် ၎င်းဒေသမှာ သွားရော
က်ပြီး ပညာရေးကဏ္ဍအတွက် စာသင်ကျောင်း
နှင့် စာကြည့်တိုက်တွေ၊ ကျန်းမာရေးအတွက်
ဓာတ်ခွဲခန်းတွေ၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ ဟိုတယ်နှင့် ခရီး
သွားလာရေး၊ စိုက်ပျိုးမွှေးမြူရေး၊ စက်ရုံတွေ
နည်းပညာထောက်ပံ့မှု စသည့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံ့မှု
တွေ ပြုလုပ်ပြီး တူရကီနိုင်ငံရဲ့ ချမ်းသာကြွယ်
ဝမှုနှင့် ၎င်းရဲ့ပါဝါကို ထူထောင်လေ့ရှိသည်••••
ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောဒေသမှာလည်း
ARSA အကြမ်းဖက်စခန်းတွေကို မြန်မာ့တပ်မ
တော်မှ ဝင်ရောက်စီးနင်းစဥ် တူရကီက ထော
က်ပံ့ထားတဲ့ စားနပ်ရိက္ခာတွေလည်း အကြမ်း
ဖက်စခန်းတွေမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရသည်••••
ဥရောပမှာ တူရကီအစိုးရရဲ့ နိုင်ငံရေးနွယ်
တဲ့ အစ္စလာမ်က ငွေကြေးထောက်ပံ့တဲ့ ဗလီ
ကျောင်း (၇)ကျောင်းကို ဇွန်လကဘဲ သြစတြီ
လျှအစိုးရက ပိတ်လိုက်ပြီး မူစလင်ဘာသာ
ရေးခေါင်းဆောင် ဗလီဆရာ (၄၀)ကိုလည်း တို
င်းပြည်မှ နှင်ထုတ်ဖို့ ကြေညာထားပြီးပြီဖြစ်သ
ည်•••••
ထိုနည်းတူစွာ မူစလင်ဆိုက်ကပ်(Crisis)ကြုံ
တွေ့နေရသည့် မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း TIKA အဖွဲ့
ဟာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ မိခင်ဒေါ်ခင်ကြ
ည် ဖောင်ဒေးရှင်းနှင့် ပါဝင်ပါတ်သက်နေသည်။
ထိုဖောင်ဒေးရှင်းမှ တစ်ဆင့် NLD ပါတီသို့ ငွေ
တွေ စီးဆင်းနေတာဖြစ်ပါတယ်•••••
၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ အခန်း
(၁၀) နိုင်ငံရေးပါတီများဆိုင်ရာ အပိုဒ် ၄၇၀(ဂ)
ရှိ ပါတီတစ်ခုခုဟာ နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်တစ်ခု
ခုမှ အစိုးရ(သို့မဟုတ်) ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်း
(သို့မဟုတ်) အခြားအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုခု(သို့မဟု
တ်) ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးထံမှ ငွေကြေးပစ္စည်း၊ အ
ခြားအထောက်အပံ့ကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွ
ယ်ဝှိုက်၍ ဖြစ်စေ ရယူသုံးစွဲပါက နိုင်ငံရေးပါ
တီအဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်ပိုင်ခွင့် မရှိစေရ
ဟု ပြဌာန်းထားသည့်အတွက် ၂၀၁၅ ရွေးကော
က်ပွဲကာလက နိုင်ငံခြားအစိုးရနှင့် ဘာသာရေး
အဖွဲ့များရဲ့ ထောက်ပံ့ငွေနှင့် ကားတွေကို အဆို
ပါဒေါ်ခင်ကြည်ဖောင်ဒေးရှင်းမှတဆင့် NLD ပါ
တီကို စီးဆင်းစေခဲ့သည်။ ဒါကြောင့် ဒေါ်ခင်ကြ
ည်ဖောင်ဒေးရှင်းရဲ့ ဘဏ္ဍာရှာဖွေရေးဦးဆောင်
သူ ဦးဟင်နရီဗန်ထီးယူအား ဒုတိယသမ္မတရာ
ထူးကို ဒေါ်စုကြည်က ပေးခဲ့ပါတယ်•••••
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောဒေသမှာ ၂၀၁၆
ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ(၉)ရက်နေ့ အပါအဝင်၊
၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ (၂၅)ရက်နေ့မှာလည်း
စခန်းပေါင်း (၃၀)ကျော်နှင့် တပ်စခန်း (၁)ခုကို
ARSA အဖွဲ့က အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်
။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာမှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊
စက်တင်ဘာ(၂၆)ရက်အထိ ARSA အကြမ်းဖ
က်အဖွဲ့၏ သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ရခိုင်ဒေသခံ
တိုင်းရင်းသား (၁၆၃)ဦး သေဆုံးပြီး (၉၁)ဦး
ပျောက်ဆုံးခဲ့သည်••••
၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒေါ်
အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ BBC အင်တာဗျူးမှာ မော
င်တောဒေသတွင် နယ်ခြားစောင့်ရဲစခန်းများ
တိုက်ခိုက်ခံရမှုသည် မည်သည့်အတွက်ကြောင့်
ဖြစ်ပေါ်ရသည်ကို စဥ်းစား၍မရကြောင်း ဒေါ်
အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်••••
OIC ဥက္ကဌ တူရကီအစိုးရနဲ့ အပေးအယူရှိခဲ့
သောကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ဘင်္ဂလီအရေး၊
မူစလင်အရေးနဲ့ ပါတ်သက်လို့ ဒေါ်အောင်ဆန်း
စုကြည်ဟာ ပြတ်သားဖို့ တွန့်ဆုတ်နေသည်။
အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ ARSA ကို တ်ုက်ထုတ်သည့်
မြန်မာ့တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်များကိုပင် ယ
ခင်စစ်အစိုးရက သူမအပေါ်နှိပ်ကွပ်ခဲ့တဲ့ ခံစား
ချက်ဖြင့် လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ရာဇဝတ်မှု
ကျူးလွန်ပြီး ဘင်္ဂါလီတွေကို လူမျိုးတုံးသတ်
ဖြတ်တယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်ဖြင့် နိုင်ငံတကာစစ်ရာ
ဇဝတ်ခုံရုံး ICC သို့ တင်ရန် တစ်ဖက်လှည့်ဖြင့်
အမည်စာရင်းတွေကို ဒေါ်စုကြည်ကပေးခဲ့သ
ည်ဟု သိရှိရပါသည်•••••
ယခင်တဖန် ကလေးမွှေးစားခွင့်ဥပဒေပါ
ပြဌာန်းပြီး တရားဝင်ဘင်္ဂါလီတွေကို မြန်မာပြ
ည်ထဲသို့ ဝင်နိုင်အောင် လမ်းဖွင့်ပေးနေပါတော့
သည်•••••
ဂျော့ရှ်ဒဗလျှူဝီရမောဆက်
၂၁ • ၇ • ၂၀၁၉
#CRDမူရင်းတင်သူ
